Misschien een paar potjes honing gestolen en met je hoofd op internet: kan dat zomaar?
In dit artikel:
Vier fietsers staan op Facebook met hun gezicht duidelijk in beeld nadat één van hen naar verluidt twee potjes honing niet betaalde bij imkerij De Steenhaar in Hellendoorn. De imkerij plaatste de camerabeelden — die in juni zijn opgehangen omdat er herhaaldelijk niet of minder werd afgerekend — om mensen te vragen uit te kijken, en die post werd tientallen keren gedeeld.
Het voorval illustreert een groter fenomeen: ondernemers, van winkels en tankstations tot boerenkramen en imkerijen, plaatsen steeds vaker bewakingsbeelden op sociale media om dieven te ontmaskeren. Dat levert snel herkenning op, soms nog voordat de politie zich ermee bemoeit. Maar juridisch is dat gevoelig terrein: de Autoriteit Persoonsgegevens wijst erop dat het publiceren van beeldmateriaal waarop personen herkenbaar zijn in principe persoonsgegevens openbaar maken is en meestal alleen toegestaan met toestemming, omdat de gevolgen voor betrokkenen langdurig kunnen doorwerken.
De imker zegt van die regels op de hoogte te zijn maar zag geen alternatief omdat de politie volgens haar weinig met zulke meldingen doet; ze hoopt dat mensen zichzelf melden. De politie en het Openbaar Ministerie benadrukken echter dat burgers niet de rol van opsporingsdienst moeten overnemen. Hoewel ze niet actief achter iedere privéposter aan gaan, kunnen betrokkenen aangifte doen; politie en OM werken zelf wel met camerabeelden via gereguleerde kanalen zoals Opsporing Verzocht en verwijderen beelden als een verdachte wordt herkend of zich meldt.
Rechters houden ook rekening met de maatschappelijke gevolgen van breed gedeelde beelden: veel negatieve publiciteit kan in het oordeel over strafmaat een rol spelen, maar het effect is afhankelijk van de ernst van het delict en leidt niet automatisch tot zwaardere of lichtere straffen. Omdat winkeliers het interieur mogen filmen en omdat privacybelangen tegen opsporingsbelangen moeten worden afgewogen, blijven beslissingen vaak zaak-voor-zaak. Kortom: snelle herkenning door social media werkt, maar raakt aan privacyregels en kan onbedoelde juridische en persoonlijke consequenties hebben.