Leonardo (20) vraagt om kokend water. Niet om te drinken, maar: 'Zodat ik hem kan verminken'

In dit artikel:

Leonardo Al R., 20 jaar en afkomstig uit Zaanstad, stond woensdag in de rechtbank nadat een reeks gewelddadige incidenten hem sinds zijn vijftiende vrijwel onafgebroken in detentie heeft gehouden. Hij zegt nerveus te zijn en vraagt om hulp; uit zijn reactie tijdens de zitting bleek dat de strafeis hem erg aangrijpt.

Zijn juridische geschiedenis begon met veroordelingen voor poging tot doodslag en mishandeling bij een straatroof. In 2024 escaleerden de feiten opnieuw: in februari zou hij in de jeugdinrichting van Pluryn in Lelystad een groepsleider aanvallen met een afgebroken, geslepen wc-borstel; het slachtoffer kon zich verdedigen zonder verwondingen. In april gooide hij volgens de aanklacht kokend water in het gezicht van een medebewoner nadat hij om heet water had gevraagd om noedels te maken; Al R. zegt dat die medebewoner hem had bedreigd en afgeperst. Later dat jaar, na overplaatsingen naar gevangenissen in Lelystad en Zwolle, zouden meerdere aanvallen volgen: het breken van een medegedetineerde's heup bij ruzie over gestolen shag, een mishandeling van een gedetineerde vanwege diens veroordeling voor zedendelicten, en een steekincident met een pen en scheermes na een opmerking over zijn zus. Over met name het steken met een pen spreekt hij nu schroom: hij schaamt zich en noemt het impulsief gedrag dat samenhing met zijn gemoedstoestand.

Psychiatrisch onderzoek door het Pieter Baan Centrum wijst op mogelijk ernstige psychische problemen — denkbaar zijn schizofrenie of een andere psychotische stoornis — maar vanwege zijn leeftijd kan dit nog niet definitief worden vastgesteld. Experts noemen nader, langdurig onderzoek noodzakelijk en concluderen dat hij verminderd toerekeningsvatbaar is. Al R. zegt zelf stemmen te hebben gehoord en erkent dat cannabisgebruik zijn klachten verergerde; hij is gestopt met blowen, gebruikt medicatie en voelt zich sindsdien stabieler.

De officier van justitie eist 423 dagen gevangenisstraf en tbs met dwangverpleging, en benadrukt dat behandeling cruciaal is om een omslag te bewerkstelligen. Vanwege de lange voorarrestperiode hoeft Al R. volgens de eis niet terug naar de cel. Hij zegt zelf dat hij tbs wil: "Ik wil graag tbs. Ik weet dat het zo niet langer kan." Slachtoffers vragen samen 10.000 euro schadevergoeding. De rechter doet over twee weken uitspraak.

Kortom: een jongere met een langdurig strafrechtelijk traject en mogelijk ernstige psychische stoornissen staat voor de vraag of gedwongen behandeling (tbs) gecombineerd met een vrijheidsstraf de juiste weg is om herhaling te voorkomen.