Geduld woedende pensionado's is op: 'Wie stopt deze schandalige pensioenroof?'

In dit artikel:

Een groep van naar schatting 65.000 Nederlanders die vroeger in Duitsland hebben gewerkt, voelt zich gekort omdat kleine Duitse pensioenen (tot €15.000 per jaar) sinds het belastingverdrag met Duitsland dat in 2016 van kracht werd, worden belast in het woonland Nederland in plaats van in Duitsland. Dat treft volgens berekeningen ruim €200 miljoen aan opgebouwde pensioenen en leidt bij veel gepensioneerden tot dubbele belastingdruk en lagere uitkeringen, mede omdat zij door buitenlandse tewerkstelling vaak minder AOW ontvingen.

Het probleem ontstond al tijdens de hervorming van het verdrag rond 2012–2016, toen Nederland besloot de heffing voor die kleine pensioentjes naar het woonland over te hevelen. Voor veel gedupeerden betekende dit een forse verslechtering: Nederlandse tarieven liggen meestal hoger dan Duitse, terwijl sommige belasting al in Duitsland was betaald. Daarnaast blijven grotere Duitse pensioenen boven de grens van €15.000 buiten schot en onder het Duitse regime vallen, wat de groep extra benadeelt.

Slachtoffers, verenigd onder campagnes zoals “Stop plunderen buitenlands pensioen” sinds 2018, voeren rechtszaken en klagen over jarenlange vertragingen bij een definitieve oplossing. Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden oordeelde in 2022 dat de handelwijze onrechtmatig was. In 2023 bevestigde het Europees Gerechtshof dat Nederland in strijd handelde met EU-recht door belasting te heffen bij overdracht van pensioenkapitaal van migrerende werknemers. Ook de advocaat-generaal bij de Hoge Raad adviseerde in 2023 het cassatieberoep van de staatssecretaris ongegrond te verklaren. Desondanks heeft de Hoge Raad zijn arrest herhaaldelijk uitgesteld; slachtoffers kregen eerst data in december 2024, daarna februari en juni, en nu is gehoorzaamd dat de uitspraak niet eerder dan oktober zal volgen. De Hoge Raad geeft geen verklaring voor de vertraging.

Praktische gevolgen zijn groot: voorlopige belastingaanslagen blijven liggen omdat gepensioneerden geen definitieve aanslag willen ontvangen (waardoor bezwaar mogelijk is), en veel oudere gedupeerden overlijden terwijl de zaak sleept. Piet Vennik (83), een van de bekendere klagers, verloor op zijn Duitse jaarpensioen van circa €3.000 zo’n €800 per jaar en zag zijn AOW met ongeveer €100 per maand dalen. Hij en anderen spreken van een “miljoenenroof” en vermoeden dat vertraging politiek gemotiveerd is, omdat uitstel het aantal nabestaanden dat aanspraak kan maken vermindert.

Experts zoals Ger Essers van stichting Geen Grens waarschuwen dat dit dossier symptomatisch is voor een veel ruimere problematiek: grensoverschrijdend werken en samengestelde grensgezinnen vragen om heldere, moderne Europese spelregels. Omdat de materie technisch en veelomvattend is — en gespecialiseerde advocaten schaars zijn — verwachten zij dat juridische en politieke afhandeling nog jaren kan duren, zeker als Nederland besluit verdere stappen te ondernemen of het geschil terug naar het Europese Hof te brengen.

Kortom: tienduizenden gepensioneerden lijden onder een fiscale herverdeling van kleine buitenlandse pensioenen, juridische instanties hebben al meerdere keren in hun voordeel geoordeeld, maar een definitieve juridische en politieke oplossing blijft uit, terwijl de financiële en menselijke schade oploopt.