Dit is er nog over van wat ooit de 'varkenssnelweg van Twente' was
In dit artikel:
Langs de Slaghekkenweg in Bentelo — ooit de “varkenssnelweg” van Twente — is de krimp van de Nederlandse varkenshouderij goed zichtbaar: begin deze eeuw zaten er zo’n twintig bedrijven op een stuk van twee kilometer; nu zijn het er nog acht. Boeren als Olaf Ensink (51) verkleinen hun veestapel en vullen lege stallen met caravans of andere bedrijvigheid. Ensink zegt nog varkens te hebben, maar verwacht binnen vijf jaar te stoppen: “Nog vijf jaar. Dan stop ik ermee.” Een opvolger heeft hij niet.
Belangrijke oorzaken zijn strengere regels, hogere kosten en marktdruk. De administratieve lasten zijn fors toegenomen, mestafvoer werd veel duurder (van ongeveer €5 naar €35 per kuub) en uitbreiden is lastig zonder mestrechten — mestrechten die nodig zijn om meer dieren te houden of mest te verwerken. Ensink legt ook de vinger bij banken: kredietvoorwaarden stimuleren schaalvergroting, wat kleinere bedrijven in de problemen brengt. Tegelijk stimuleren overheidsmaatregelen, zoals subsidieregelingen om varkenshouders te laten stoppen, de krimp.
Nationaal bereikten de aantallen varkens in 2025 voor het eerst sinds 1979 de grens van minder dan tien miljoen. Regionaal is de daling steviger: Twente zag tussen 2005 en 2024 een afname van 15,4 procent; in Hof van Twente was dat zelfs 31,9 procent (van 248.838 naar 169.466 varkens).
De veranderende bedrijfsvoering levert een diverser landschap op: voormalige stallen huisvesten nu bouwbedrijven, volièrebouwers, centra voor alternatieve therapieën of caravanstallingen. Sommige boeren kiezen juist een andere weg binnen het vak: varkenshouder Ruben Exterkate (44) schakelde over naar biologisch houden en ziet de toegenomen mix van bedrijven in de buurt als positief. Ensink wil uitbreiden met nog meer caravanstalling, maar de gemeente staat daar kritisch tegenover; hij zoekt zelf creatieve oplossingen, zoals een aangrenzend bouwblok.
Kort gezegd: economische druk, regelgeving en opvolgertekorten transformeren Twentse varkensbedrijven en het landelijke platteland — minder dieren, meer variatie in gebruik van stal en erf.